Er zijn robots die ons helpen met vervelende klussen, (fake) nieuws wordt ons in hapklare brokken geserveerd op Facebook en Twitter, en met AI kunnen wij lekker luieren en genieten van het leven, terwijl AI het werk onder de robots verdeelt.
De digitale wereld gaat niet helemaal zoals gepland
Klinkt dit goed? Misschien. Misschien niet. Digitalisering heeft een geweldige revolutie in gang gebracht. Met name de programmeurs, de technici, en iedereen die werkt aan het bouwen en verbeteren van digitale producten, zijn positief over wat het voor de mens en de wereld oplevert. Maar misschien werd het tijd dat de ontwikkelaars van online platforms toegeven dat niet alles gaat zoals we hadden gepland. De digitale platforms zijn zo hard gegroeid en hebben meer invloed op ons leven, dan we ooit voor mogelijk hebben gehouden. Google bijvoorbeeld, heeft meer privé informatie over ons dan de gemeente in onze woonplaats. Wereldwijd wordt bijna 25% van alle online bestellingen gedaan bij Amazon; de hoeveelheid aan informatie van privé gegevens en aankoopgedrag die deze online dienst van miljoenen mensen heeft, is gigantisch. Facebook heeft problemen met privacyregels, en Twitter helpt mensen president te worden.
“Ik ben een optimist.”
Volgens David Mattin, manager Head of Trends & Insights bij Trendwatching, is optimisme diep geworteld in de cultuur van de digitaliseringswereld. Je hoeft niet ver te zoeken om te zien hoe optimisme verweven is met online sociale platforms. Mark Zuckerberg zegt bijvoorbeeld, dat hij een optimist is: hij bouwt dingen waarvan de wereld beter wordt. Volg een paar Ted Talks en bijna iedereen die een Talk presenteert, zegt een optimist te zijn. De vraag is waarom elke spreker het zo belangrijk vindt dit te vermelden.
De positieve web- en digitale cultuur begon in Californië in de jaren ‘60 door een generatie van hippies, waarvan Stewart Brand, redacteur van de Whole Earth Catalog en oprichter van het Global Business Network, deel uitmaakte. Zij bekeken de wereld zoals het was en wilden op een nieuwe manier deel ervan uitmaken. Zij droomden ervan de wereld te verbeteren en ruimte te creëren aan individuele expressie, onafhankelijkheid, empowerment, vrijheid, creativiteit, innovatie, etc. Zij waren optimisten geïnspireerd door intellectuelen zoals Marshall McLuhan, een media theorist en filosoof die de beroemde uitspraak deed: “The medium is the message.”. Marshall geloofde erin dat connectieve technologieën mogelijk maakte dat miljoenen mensen contact met elkaar kregen, met elkaar konden praten en informatie deelden. Mensen dachten in die tijd dat hij gek was. Het blijkt echter een zeer accurate voorspelling te zijn. Ideeën zoals die van Marshall hebben mensen over de hele wereld beïnvloedt: het was het begin van de ontwikkeling van Silicon Valley, online tech magazines, de ontwikkeling van de Mac, Internet en de Cryptocurrency zoals we het vandaag de dag kennen.
HOW DID SILICON VALLEY START? – Kevin Kelly on London Real
“Don’t be evil.”
Vanuit deze tijd is ook een rechte lijn te trekken naar Google’s motto “Don’t be evil.” als bedrijfsgedragscode (in 2015 vervangen door “Do the right thing.”), en de missie van Facebook om de wereld dichter bij elkaar te brengen, waardoor elk individu deel kan uitmaken van een gemeenschap en het gevoel heeft daarin een doel te hebben.
Maar ergens tussen de jaren 60 en nu, is de bron van het optimisme overgenomen door de grote tech platforms, en zij veranderden de betekenis ervan. Daarbij gaan zij ervan uit te weten wie wij zijn als mens, en hoe vooruitgang in de menselijke ontwikkeling te bevorderen is. De hedendaagse boodschap van deze platforms is: “Alle mensen zijn in essentie goede mensen.” Dat betekent dat we geen politiek, traditionele gemeenschappen en overtuigingen, etc. nodig hebben, want die houden de menselijke ontwikkelingen tegen. Het zijn de mensen zèlf die bijeen komen om een betere wereld te creëren. Wat de grote platforms zeggen is:
Wat jullie nodig hebben, is dat jullie met elkaar contact maken met gebruik van de technologieën die wij ontwikkelen, waardoor wij de wereld kunnen verbeteren.
Deze versie van optimisme is een ideologie dat helpt de grote tech platforms te laten doen wat ze doen, en waarmee zij geld verdienen. Zij helpen mensen met elkaar contact te maken, maar zij helpen vooral mensen die al macht hadden: mensen met geld. En ook bieden zij een platform aan mensen die al luid en duidelijk een stem hadden: mensen zoals Donald Trump.
Wij allemaal weten dit, maar hebben het gevoel vast te zitten aan dit ideologisch model van menselijke- en technische vooruitgang van grote tech bedrijven.
Deze visie – dat een technologie zoals Twitter automatisch de wereld zou kunnen verbeteren – erkent dat mensen een betere wereld kunnen creëren, maar we kunnen het ook slechter maken.
Ik dacht dat als iedereen vrijuit kon praten en informatie en ideeën kon uitwisselen, de wereld automatisch een betere plek gaat worden. Ik had het mis.
– Evan Williams, ex-CEO van Twitter (vert.)
Het is belangrijk contact met elkaar te maken om de wereld een betere toekomst te geven, maar tegelijk moeten we beseffen hoe moeilijk dat is: maken de acties die we uitvoeren de wereld beter of slechter?
Volgens Kevin Kelley, co-founder Wired Magazine kunnen we het best realistisch blijven en het ‘1 procent – model van technologische vooruitgang’ in ons achterhoofd houden:
Ik denk dat technologie de wereld zowel slechter als beter maakt. Maar in de loop van de tijd neigt het ertoe dat we het uiteindelijk 1% beter dan slechter maken.
TIP: 25 september 2018 in Amsterdam: Henry Mason, Acacia Leroy, en David Mattin brengen je op de hoogte van de trends van 2019.